wtorek, 28 grudnia 2010

Forma prawna, struktura powiązań własnościowych

Forma prawna przedsiębiorstwa (również forma organizacyjno-prawna przedsiębiorstwa) to forma jaką przyjmuje przedsiębiorstwa t momencie rejestracji. Wybór formy prawnej określa zasady organizacji, czyli strukturę organizacyjną oraz sposób rejestracji przedsiębiorstwa lub spółki. Wybór formy prawnej następuje przy tworzeniu i zakładaniu nowego przedsiębiorstwa.
Forma prawna przedsiębiorstwa określa podział odpowiedzialności materialnej i ryzyka, źródła finansowania i zdolność kredytową, płatność podatków oraz wskazuje kto jest uprawniony do reprezentowania przedsiębiorstwa, kto sprawuje funkcje kierownicze i kto decyduje o podziale zysku i pokrywa potencjalne straty.
Rozważając różne formy prawne jako prezes musiałem na początku odpowiedzieć sobie na 2 zasadnicze pytania. Pierwsze z nich brzmiało:  czy będzie to indywidualna działalność gospodarcza czy spółka. Pierwsza możliwość automatycznie jest skreślona na starcie biorąc pod uwagę zespołowy charakter przedsięwzięcia. Czyli odpowiedź brzmi: spółka. Ta odpowiedź pociąga za sobą kolejne pytanie: jeśli spółka to czy handlowa, czy cywilna?
Spółka cywilna to umowa wspólników, którzy są podmiotem praw i obowiązków tej spółki. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, nie stanowi podmiotu prawa, nie posiada własnego mienia. Nabywane prawa i zobowiązania spółki stanowią wspólny majątek wspólników stanowiący ich współwłasność. Zaletą spółek cywilnych jest dość swobodna możliwość kształtowania postanowień umowy spółki, nieskomplikowany sposób likwidacji. Jest to dobre rozwiązanie dla działalności małych rozmiarów. Wadą tego rozwiązania jest odpowiedzialność całym majątkiem osobistym wspólników, jak i majątkiem współmałżonków za zobowiązania spółki. Nie jest to więc odpowiednia forma dla przedsiębiorstw o dużym ryzyku, działających na niepewnym rynku.
Innym rodzajem spółek są spółki prawa handlowego uregulowane w kodeksie spółek handlowych. Spółka handlowa to forma prawna współdziałania w celu zarobkowym co najmniej dwóch podmiotów w rozumieniu prawa cywilnego powstająca na skutek zawarcia umowy uregulowanej przepisami prawa handlowego. Rozróżniamy spółki osobowe oraz kapitałowe prawa handlowego.
Spółki kapitałowe odpowiadają za zobowiązanie wobec wierzycieli tylko kapitałem spółki , a więc wkładami wspólników. Wspólnicy natomiast nie odpowiadają swoim majątkiem osobistym za zobowiązania spółki wobec wierzycieli .  W spółkach tego typu z reguły własność jest oddzielona od zarządzania , więź osobista między wspólnikami nie ma tak dużego znaczenia jak w spółkach osobowych. Spółki kapitałowe są osobami prawnymi, oznacza to że spółka sama w sobie jest osobą prawną i jako taka jest podmiotem prawnym , właścicielem jej majątku oraz dłużnikiem. Akcjonariusze spółki kapitałowej uczestniczą swymi udziałami tylko w kapitale zakładowym , nie ponosząc odpowiedzialności prywatnym majątkiem . Spółka taka może być utworzona dowolnemu celowi dozwolonego prawem , nie jest ograniczona tylko do działalności handlowej .
Spółka osobowa może we własnym imieniu , nabywać prawa w tym nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania , pozywać i być pozwana. Zmiana postanowień umowy wymaga zgody wszystkich wspólników , chyba , że umowa stanowi inaczej .Ogół praw i obowiązków wspólnika może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas , gdy umowa tak stanowi oraz po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich wspólników , chyba , że umowa stanowi inaczej . W przypadku przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika na inną osobę za zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej odpowiadają solidarnie występujący wspólnik oraz wspólnik przystępujący do spółki . Istotnymi cechami spółek są oparcie odpowiedzialności na pracy wspólników, odpowiedzialność majątkowa wspólników za zobowiązania, wspólnota celów i majątku, brak osobowości prawnej spółki, równe prawa i obowiązki wspólników, trwałość składu osobowego spółki.
W swoich rozważaniach o formie prawnej naszego przedsięwzięcia rozważałem 2 możliwości. Jedna należy do grupy spółek kapitałowych, druga zaś to spółka osobowa. Pierwsze rozwiązanie to spółka z ograniczoną odpowiedzialnością za która przemawia przede wszystkim niskie ryzyko dla wspólników, którzy za zobowiązania spółki odpowiadają jedynie wkładem własnym, a nie całym majątkiem. Wadą takich spółek jest koszt rejestracji, konieczność prowadzenia ksiąg rachunkowych. Drugą opcją było założenie spółki jawnej, która pozostawia dużą swobodę w regulacji funkcjonowania, cechuje się niskimi kosztami założenia, jednak wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Ostateczny wybór padł na spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, a kluczowym czynnikiem przy wyborze była odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Dodatkowo, optymistycznie zakładając rozwój przedsiębiorstwa takie rozwiązanie pozawala na w miarę łatwe przekształcenie firmy w spółkę akcyjną i wprowadzenie spółki na giełdę.
Aby założyć spółkę z o.o kapitał zakładowy spółki musi wynosić co najmniej 5000 zł, co przy podziale na 4 wspólników (zgromadzenie wspólników) nie wydaje się sumą zaporową. Zarząd, który musi zostać wybrany przez udziałowców spółki, będzie się składał w początkowej fazie z 4 osób podejmujących decyzje w sprawach bieżącej działalności oraz ponoszącej odpowiedzialność prawną za zobowiązania. W zarządzie spółki będą zasiadali CEO,CFO, dyrektor marketingu i dyrektor techniczny.
Jeśli chodzi o strukturę działalności przedsiębiorstwa warto oprzeć ją na znanym w telekomunikacji szkielecie eTOM, w którym wyróżnione są następujące działy: Enterprise Management, Operations oraz Startegy, Infrastructure & Product. Pierwszy składa się z działów strategii i planowania przedsiębiorstwem, działu księgowego, kadr. Drugi składa się z działów CRM, współpracy z dostawcami, wsparcia i obsługi klienta. Ostatni dział to dział rozwoju oraz utrzymania sieci, sprzedaży marketingu, dział rozwoju serwisu telewizji. Zdając sobie sprawę z ograniczonych zarówno zasobów ludzkich, jak i finansowych musimy nastawić się na elastyczność pracowników, tzn. wymagać od nich, aby w początkowej fazie rozwoju projektu byli zaangażowani w działalność z każdego z działów w możliwie najszerszym zakresie. Należy pamiętać, aby jednak nie przecenić pracownika i nie zlecać mu zadań, których z pewnością nie uda mu się zrealizować. Z czasem rozwoju projektu oraz przedsiębiorstwa każdy z działów będzie się krystalizował jeśli chodzi o skład kadry - tzn. na własnych doświadczeniach przekonamy się kto jest „stworzony” do pracy w danym, wyspecjalizowanym dziale.
Kolejnym zagadnieniem organizacyjnym jest model zarządzania przedsiębiorstwem. Jak wcześniej zaznaczyłem zarząd spółki będzie składał się początkowo z 4 osób, które będą miały decydujący głos w sprawach kluczowych dla spółki. Wszyscy wspólnicy będą brali udział w okresowych wspólnych spotkaniach podczas których będą omawiane kluczowe problemy spółki oraz podejmowane odpowiednie decyzje. Nasza działalność będzie nastawiona na maksymalizację zysków (nie jest to traktowane jako hobby, działalność społeczna), więc podczas spotkań będą rozważane możliwości rozszerzenia bądź zawężenia działalności firmy w celu dostosowania wachlarza naszych usług do gustów użytkowników naszego serwisu.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz